Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 14. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 12.03.2019 tarih ve 2017/144 E. – 2019/119 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nce verilen 16.03.2020 tarih ve 2020/564 E. – 2020/318 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili Mapfre Sigorta A.Ş. ile davadışı sigortalı Özka Fabrika Malzemeleri ve Takımsan Ltd. Şti. arasında nakliyat emtia sigorta sözleşmesi akdedildiğini, davadışı sigortalı şirketin, Tayvan’da mukim SoCo Machinery Co Ltd isimli firmadan CNC Boru Kesme Makinesi satın aldığını, satışa konu emtianın Kaohsiung/Tayvan’dan İstanbul/Türkiye’ye taşıma işinin davalı Ultima Uluslararası Taşımacılık Loj. ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından taahhüt edilmiş olduğunu, emtianın TCNU625590-9 ve NYKU 340013-9 nolu konteynerler içinde “ZIM ANTWERP” isimli gemiye yüklendiğini ve 11.11.2016 tarihli temiz konşimento düzenlenmiş olduğunu, “Bextehude” isimli geminin Mardaş Limanı’ na ulaşması ve konteynerlerin bu gemiden liman sahasına tahliyesi sırasında NYKU 340013-9 nolu konteynerin ağır hasarlı olduğunun tespit edildiğini, 17.12.2016 tarihli hasar tutanağı düzenlendiğini, 22.2012.2016 tarihinde tarafların ve eksperlerin yapmış oldukları tespitte emtianın deniz suyu ile ıslanmak sureti ile korozyona uğradığı tespit edilmiş sigortalının zararının 113.511,17 TL zararının 03.03.2017 günü 29.475,00 ABD Doları olarak ödendiğini davalı Ultima Uluslararası Taşımacılık Loj. ve Dış Tic. Ltd. Şti.’nin 6102 sayılı TTK madde 1138 gereğince taşıyan sıfatına sahip olduğunu, yine 6102 sayılı TTK madde 1141 gereğince meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu, somut olayda taşıyanın konteyneri hasarsız olarak tesellüm ettiğini, dosyaya sunulan konşimento üzerine konteynerin harici görünüşü ile ilgili olarak herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadığını, ayrıca hasara uğrayan NYKU 340013-9 numaralı konteynerin önce “ZIM ANTWERP” gemisine yüklendiği taşıma aşamalarında bu defa “BUXTEHUDE” isimli gemiye aktarıldığını, Mardaş Limanı’nda
“Buxtehude” isimli gemiden tahliye edildiğini ancak konşimentoya taşımanın aktarmalı olarak yapılacağına dair via kaydının dercedilmediğini ileri sürerek sigorta tazminatı olarak ödenen 29.475,00 ABD Dolarının yabancı para faizi ile davalı taşıyandan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir
Davalı vekili, müvekkili şirketin Fiili Taşıyan sıfatına haiz olmadığını, bu nedenle söz konusu davada, müvekkili şirketin hasım gösterilmesinin olanaksız olduğunu, esasen makineleri taşıyan şirketin Catoni Deniz İşleri A.Ş. olduğunu, davada hasım olarak bu şirketin gösterilmesinin gerektiğini,asıl taşıyanın NIPPON YUSEN KAISHA (NYK LINE) ve bu şirkete İzafeten Catoni Deniz İşleri A.Ş. olduğunu, taşıyan şirketin davacıya gönderilen e-postalarda bildirdiği gibi hasarın konteyner gemi üzerindeyken, olumsuz hava şartları sebebiyle meydana geldiğini belirttiğini ve sorumluluğunu kabul ettiğini, bu taşımada müvekkili şirketin sadece aracılık pozisyonu üstlendiğini ve ona atfedilebilecek bir kusurun olmadığını, davacının rücuen müvekkilden talep ettiği hasarın meydana geliş sebebinin TTK 1182. ve diğer maddeleri uyarınca, hatalı ambalajlama ve basiretli tacir sıfatına aykırı davranmak suretiyle istifleme esnasında uyarıda veya harici talimatta bulunmama hususlarına dayanmakta olduğunu, malların konteyner içerisinde birbirleri üzerine devrik olarak istiflendiği bu nedenle bu hususun malların mahiyeti gereği hasara sebep olabileceğinin de belirtilmiş olduğunu, ana konşimento incelendiğinde üzerinde “Shipper’s Load, Count and Seal” ibaresinin yer aldığını, bunun anlamının Malın Yükleyici Tarafından İstif Edilmiş, Yüklenmiş ve Sayılmıştır olduğunu, taşıtıcı tarafından yüklenen ve onaylanan ve taşıyıcılar tarafından kontrol ve tasdik edilmemiş sevkıyat, yükleme ve adet sayım bilgilerinin mal sahibinin sorumluluğunda olduğunu, konşimentoda mevcut ibareye göre yükün ambalajlanması görevinin göndericide olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesi, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacı … şirketinin geçerli bir sigorta sözleşmesi uyarınca yaptığı ödeme dolayısıyla aktif husumet ehliyetini haiz olduğu, davalının pasif husumet ehliyeti açısından dosyada mevcut konişmentoda yapılan incelemelerde, taşıyan Fax Express Ltd.; yükleten SOCÖ Machinery Co. Ltd., teslim kişisi Özka Dış Tic. Kolletktif – … ve Ortağı ve gönderilen ise Ultima Uluslararası Taş. ve Dış. Tic. Ltd. Şti. olarak göründüğü, tarafların ara konişmento olarak ifade ettiği deniz taşıma senedinde ise yükleten Fax Express Ltd; gönderilen Ultima Uluslararası Taş. ve Dış. Tic. Ltd. Şti. ve taşıyan ise Nıppon Yusen Kaısha olarak göründüğü, konişmento kayıtları ile uyumlu navlun faturası uyarınca da sigortalıya ithalat navlun ücreti kesildiği, davalının taşımayı taahhüt ettiği, bu sebeple taşımayı bizzat yerine getirmese de TTK md 1191 uyarınca akdi taşıyan sıfatıyla pasif husumet ehliyeti bulunduğu, hasar ile ilgili olarak gemi kaptanının 14.12.2016 tarihli imzalı ve mühürlü olgular tutanağı bulunduğu, bu şekilde ayrıca TTK md 1185 uyarınca hasar ihbarı aranmayacağı,BUXTEHUDE gemisinin 8-10 beaufort şiddetinde bir deniz/rüzgar durumuna maruz kalması halinde konteynerlerin hasarlanabileceğini kabul etmek ve bu özellikte bir gemi için bu hava /rüzgar şartlarını “force majour” olarak değerlendirmek mümkün gözükmekte ise de; dava dosyasına sunulan bilgi ve belgeler arasında dava konusu geminin seyri esnasında bu koşullara maruz kalıp kalmadığını ispata yarayacak bir hava raporu, gemi jurnal kayıtları vb belgeler sunulmadığı, dava dosyasına geminin yüklemesine ait bir plan da sunulmadığı, bu durumda davalı taşıyanın taşıma sırasında konteynerlerin gemiye emniyetle yüklendiğini lashinglerinin yapıldığını ispatlayamadığı, ayrıca davalının ileri sürdüğü; konteyner içinde yüklerin deniz taşımasına uygun yüklenmediği iddiası ise diğer konteynerlerin de hasara maruz kalması karşısında kabul görmeyerek kadri marufunda görülen muafiyet sonrası hasar tutarı olan 29.475 Usd’ den davalının sorumlu olduğu gerekçesiyle davacının davasının kabulü ile 29.475 USD’nin ödeme tarihi olan 03/03/2017 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanun’un 4/a madde ve fıkrası gereğince işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, istinafa konu gerekçeli kararın davalı vekiline 07.08.2019 tarihinde tebliğ edildiği, davalı vekilinin istinaf dilekçesini 14.02.2020 tarihinde verdiği, bunun üzerine ilk derece mahkemesince HMK’nın 346. maddesi uyarınca, istinaf başvurusunun süresinde olmadığı gerekçesiyle istinaf dilekçesinin reddine dair 20.02.2020 tarihli karar verildiği, tebligatın, Tebligat Kanunu’nun 17.maddesine uygun olarak, davalı vekilinin çalışanına yapıldığı, bu durumda, istinaf dilekçesi süresinde olmadığından, ilk derece mahkemesinin HMK’nın 346. maddesi uyarınca verdiği, süre yönünden istinaf dilekçesinin reddi kararı usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin, ilk derece mahkemesinin istinaf başvurusunun süre yönünden reddine ilişkin 20.02.2020 tarihli kararına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen ek kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına ve istinafa konu edilmeyen hususların temyiz aşamasında ileri sürülemeyeceğine göre yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.