Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy (Kapatılan) 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 15.03.2017 tarih ve 2015/105 E.- 2017/65 K. sayılı kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nce verilen 10.12.2019 tarih ve 2017/3386 E.- 2019/2708 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkiline ait 1998/004964 tescil numaralı “dünya ekonomi politika + şekil” ibareli markayı ve Dünya Gazetesi’nin başlığını müvekkilinin izni olmadan davalı tarafından “Benim Dünyam” isimli kitapta kullanıldığını, Dünya Gazetesi’nin kurucusu olan Nezih Demirkent ismini ve gazetenin logosunu müvekkiline ait markayı kullanarak 556 sayılı KHK’nın 9/1-a-b maddelerine göre tecavüzde bulunduğunu, yayın evinin ise kitabı basmak suretiyle tecavüz ettiğini ileri sürerek Dünya Süpervep Ofset A.Ş açısından 5.000,00 TL maddi tazminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın, diğer müvekkili … açısından 10.000,00 TL manevi tazminatın faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; müvekkillerinden … kitabın yazarı … ise yayıncısı olup, dava konusu “bu benim dünyam” isimli kitabın yazar …’in Dünya Gazetesi’nde yazdığı dönemde kart viziti ve basılı diğer maktu evraklarında Dünya Gazetesi’nin logosunu ve markasını kullandığını, kitap içeriğinin Dünya Gazetesi’nden yayınlanan köşe yazıları olduğu için ve bunu vurgulamak adına kullanıldığını, dava konusu kitap ticari kazanç elde etmek maksadıyla basılmadığını, müvekkilinin Dünya Gazetesi’nde yayınlanan köşe yazıları içeriğinden oluşan kitabın içeriği ile kitap kapağının ilişkilendirilmesi için Dünya Gazetesi’ndeki logonun kullanıldığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; kitap kapağının bir tasarım olduğu, kitabın içindeki fikri görsel olarak yorumlamayı sağladığı, dava konusu olan kitapta kullanılan “Dünya Ekonomi Politika kurucusu Nezih Demirkent” ibarelerinin bir bütün olarak değerlendirildiğinde Dünya Gazetesinin başlık logosunun aynen kullanıldığı, logonun yanında davalının kendi resmini kullandığı, kullanım şekli olarak davalının davacı …adına tescilli markayı kullanma saikiyle hareket ettiğinin söylenemeyeceği, bu bakımdan davalının kullanımının marka hakkına tecavüz niteliğinde olmadığı, davalı eyleminin FSEK 84 ve TTK’nın hükümlerine göre haksız rekabet koşulları değerlendirildiğinde, davaya konu uyuşmazlıkta davalının Dünya Gazetesinde yazmış olduğu yazıların işareti olarak davalının kitabında kullanmış olduğu ibarenin dürüstlüğe aykırı olduğunun söylenemeyeceği, haksız rekabette oluşturmadığı gerekçesiyle, her iki davacı yönünden davanın reddine, davacılardan …’in murisi Nezih Demirkent’in isminin izinsiz olarak kitapta kullanılması sebebiyle tazminat talebinde bulunmuş ise de, kitaptaki kapak tasarımda kullanılan Nezih Demirkent’in Dünya Gazetesinin logosunun bütününde bulunması sebebiyle kullanıldığı ayrıca Nezih Demirkent isminin haksız olarak kullanıldığı sonucuna ulaşılamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, dosya üzerinden yapılan istinaf incelemesinde; İlk Derece Mahkemesinin gerekçesinde; davalı …’in bir dönem köşe yazarlığını yaptığı gazetedeki yazılarının kitaplaştırıldığı, kitabının kapağında Dünya Gazetesi başlık ve logosunun kullanılarak, logonun yanında davalının kendi resminin yayınlanmasının markaya tecavüz teşkil etmediği açıklanmışsa da; davalı markasının 16. sınıfta “Gazete, dergi, kitaplar.” emtialarında tescilli olduğu, kitap kapağında davacı markasının unsurlarının farklı kompozisyonda kullanıldığı ancak marka “bir teşebbüsün mal ve hizmetlerini diğer teşebbüsün mal ve hizmetlerinden ayıran işaretler” olarak tarif edilmekle, kitap üzerindeki kullanımın, yazar yada davalı yayın evinin kitabının, başka yazar yada yayın evlerinin kitaplarından ayırmaya yarayan işaret olarak değil, kitap kapağı tasarımında kullanımından ibaret bulunduğu, dolayısıyla davalının belirli bir emtia veya hizmetle ilişkilendirilebilir markasal bir kullanımı olmadığından, İlk Derece Mahkemesinin markaya tecavüzün bulunmadığına dair kararının sonuç itibarıyla yerinde olduğu kanaatine varılmış, dava dilekçesinde davacılar vekilinin maddi ve manevi tazminat talebini 556 Sayılı KHK hükümlerine dayandırdığı, haksız rekabete dayalı talebinin bulunmadığı halde, ilk derece mahkemesinin kararının gerekçesinde haksız rekabet yönünden de değerlendirme yaparak davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiş, davacılar vekilinin istinaf dilekçesinde; haksız rekabetin oluştuğuna yönelik gerekçeleri dava konusu dışında kaldığından Dairemizce değerlendirilmemiş olup, davacı …’in babası Nezih Demirkent’in isminin kitap kapağı üzerinde kullanılmasının, kullanım tarzı itibarıyla murisin ve davacının manevi şahsiyetini zedeleyici nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun reddine, HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.