Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 14. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 26.12.2017 tarih ve 2017/661 E- 2017/1259 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine-kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nce verilen 30.01.2020 tarih ve 2018/1683 E- 2020/85 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, 6100 sayılı Kanun’un 369. maddesi gereğince miktar veya değer söz konusu olmaksızın duruşmalı olarak incelenmesi gereken dava ve işlerin dışında bulunduğundan duruşma isteğinin reddiyle dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili derneğin tüzüğünde de belirtildiği üzere, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun geçici 6. maddesi ve Gümrük Yönetmeliğ’inin 838. maddesi hükümlerine istinaden görev yapmak ve mensuplarının müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, gümrük müşavirliğinin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ve iş sahipleri ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere mesleki disiplini, saygınlığı ve ahlakı korumak maksadı ile kurulmuş bir mesleki teşekkül olduğunu, niteliği itibari ile de müvekkil derneğin kamu kurumu niteliğinde meslek teşekkülü olduğunu, müvekkili derneğin korumakla yükümlü olduğu gümrük mesleği yasa, tüzük ve uygulamaya aykırılığın önlenmesi konusunda yetki ve yükümlülüğü bulunduğunu, bu kapsamda kanun ve yönetmelik gereğince dava açma yetkisi de bulunduğunu, davalı şirketin tek başına gümrük müşavirlerinin yetkisinde olan iş ve eylemleri müvekkili derneğin 15.04.2016 tarihli genel kurul toplantısında haksız rekabet oluşturacak şekilde işitsel, görsel, yazılı ortamda reklam ve ilan vermek ve iş sahibi tarafından talep edilmediği halde hizmet teklifinde bulunmak fiilini işlediğini, dava dilekçe ekinde yer alan “uluslararası taşımacılık” isimli derginin 20.11.2013 tarihli nüshasında UPS’a ait “UPS İLE DÜNYAYI KÜÇÜLTMENİN 3 YOLU” başlıklı ilanda; “1) KÜRESEL PAZARLARA ULAŞIN” başlığı altında dünyanın en büyük hava filolarından birine sahip olan UPS… hem tedarikçileriniz size hem de siz müşterilerinize kolaylıkla ulaşabilirsiniz. 2) TEDARİK ZİNCİRİNİZİ GÖRÜNÜR KILIN” UPS’in teknolojisi sayesinde… 3) GÜMRÜK İŞLEMLERİNİZİ HIZLANDIRIN” “UPS dünyanın en büyük gümrük müşavirlerinden biridir. Sahip olduğumuz deneyim ve ileri teknolojiyle gümrük işlerinize hız kazandırırız. Sunduğumuz elektronik çözümler ile olası gümrük gecikmelerini % 56’ya varan oranda azaltabiliriz.” ibarelerinin kullanıldığının tespit edildiğini, söz konusu ibarelerin tamamı talep yaratmaya yönelik, diğer gümrük müşavirlerinden ayrıcalık oluşturacak şekilde ibareler içerdiği, UPS’nin diğer gümrük müşavirlerinden ayrıcalıklı olduğu intibaını oluşturduğunu, kullanılan ibarelerin reklam niteliğinde olduğu; 1 numaralı ilanla hizmet ağının niteliğini belirterek, diğer gümrük müşavirleri aleyhine haksız rekabet teşkil edecek eylem içerisinde olduğunu; 2 numaralı ilanda kullanılan niteleme ile teknolojik farkındalığı konusunda haksız rekabet oluşturduğunu ve nihayet 3 numaralı ilanda açıkça diğer gümrük müşavirlerinde karşı farkındalık yaratacak şekilde övücü ibareler kullandığının açık olduğunu, davalı tarafın yukarıda yer ilanının içeriği itibari ile derneğin 15.04.2016 tarihli olağan mali genel kurul toplantısında alınan rekabet ve reklam yasağı kararına aykırılık oluşturduğu gibi davalı firmanın müvekkil dernek sicil kayıtlarında gümrük müşaviri sıfatı ile de herhangi bir kaydı bulunmadığını, bu durumda davalının gümrük müşavirliği sıfatı da bulunmadığı halde haksız rekabet oluşturacak şekilde ilan ve reklam verdiğini, TTK’nın 55. maddesinin haksız rekabet hükümlerini düzenlediğini, bu ilan ve hükümler nedeni ile dernek mensubu gümrük müşavirlerinin zarara uğradığını ve zarara uğramaya devam ettiğini, davalı taraf kariyer mesleği olan ve belli bir liyakatle elde edilen gümrük müşavirliği konusunda herhangi bir yetkinliği de olmamasına rağmen sanki bu yetkinliği varmışçasına hareket ederek haksız rekabet yaptığını ileri sürerek, davalının haksız rekabetinin tespitine, bu haksız rekabet nedeni ile davacının uğradığı elem ve ızdırap nedeniyle 5.000,00 TL manevi tazminatın haksız rekabet tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu olmadığından aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, müvekkili şirketin davacı derneğin üyesi olmadığını, bu itibarla davacı derneğin genel kurulunda alınan kararın müvekkilini bağlamadığını, müvekkilinin ” UPS ” logosu ile yurt içi ve yurt dışı paket ve hızlı kargo taşımacılığı işi ile iştigal ettiğini, Gümrük Kanunu’nun 225. maddesinin 18.06.2009 tarihinde 5911 sayılı Yasa ile değiştirildiğini, buna göre müvekkilinin taşıdığı paketlerle ilgili olarak gümrüklerde dolaylı temsilci olarak iş yapabildiğini, müvekkil şirketin dergiye verdiği reklam metni içeriğinin haksız rekabet hükümlerine aykırılık teşkil etmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesi, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davalının ‘gümrük işlemlerimizi hızlandırın’ UPS dünyanın en büyük gümrük müşavirlerinden biridir, sahip olduğumuz deneyim ve ileri teknoloji ile gümrük işlemlerimize hız kazandırırız, sunduğumuz elektronik çözümler ile olası gümrük gecikmelerinin % 56’ya varan oranda azaltabiliriz şeklindeki reklamının TTK’nın 55/1.a-3 hükmü kapsamında haksız fiil oluşturabilecek nitelikte olduğu, davalı firmanın gümrük müşaviri olmadığı, davalı şirketin UPS markası altında faaliyet gösterdiği, davalının haksız rekabete sebebiyet verdiği gerekçesiyle davacının davalı aleyhine açmış olduğu davanın kısmen kabulü ile davalı Ünsped Paket Servisi San. ve Tic. A.Ş.’nin haksız rekabette bulunduğunun tespitine, şartları oluşmadığından manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Karar, taraf vekilleri tarafından ayrı ayrı istinaf edilmiştir.
İstinaf Mahkemesince iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacı vekili istinaf başvurusu yönünden reddi gerektiği, davalı vekili istinaf istemi yönünden ise, davalı Ünsped Paket Servisi San. ve Tic. A.Ş.’nin, dünyanın her yerinde UPS logosu ile hızlı kargo taşımacılığı yapan firmalar kapsamında, Türkiye’de “UPS” logo ve markasıyla hızlı kargo taşımacılığı yaptığı, davanın dayanağını oluşturan ve uluslararası taşımacılık dergisinde verildiği ihtilafsız olan ilanın, davalı ünvanı ile verilmediği, davalının gümrük müşaviri olmadığı, ancak 2009 yılında Gümrük Kanunu’nun 225. maddesinde yapılan değişiklikten sonra hızlı kargo taşımacılığı yapan davalı şirketin taşımasını üstlendiği, paket ve kargoların belirli tutara kadar olanlarında dolaylı temsilcilik yapmasının hüküm altına alındığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın dosyada yer alan müzekkere cevaplarıyla da bu hususun sabit olduğu, buna göre, somut olayda anılan ilanın haksız rekabet oluşturacak nitelikte olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye
Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.