Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 14. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 26.09.2017 tarih ve 2014/861 E. – 2017/621 K. sayılı kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nce verilen 11.04.2019 tarih ve 2018/849 E. – 2019/536 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 01.03.2021 günü hazır bulunan davacı şirket yetkilisi …ile vekili Av. …ve davalı vekili Av…. dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı ile aralarındaki alım-satım ilişkisi nedeniyle 22 parti mantar kompostu satın alındığını, satın ve teslim alınan mal karşılığı 14 adet avans çeki verildiğini, verilen çeklerden 9 adet çek bedelinin 96.250 TL olarak ödendiğini,teslim edilen komposttan olması gereken yeterli verimin alınmadığını, Akyurt Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/56 D.iş sayılı dosyası ile yapılan tespitte kompostların tamamının ayıplı olduğunun tespit edildiğini, ayıp durumunun ve henüz ödenmemiş 5 adet çekin iade edilmesinin davalıya ihtar edilmesine rağmen iade edilmediği gerekçesiyle davalıya verilen ve bedelsiz kalan 5 adet çekten sorumlu olunmadığının tespiti, ödenen 9 adet çek bedelinin istirdadı ile ayıplı maldan kaynaklı zararın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 113.000TL’sinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının 24.9.2012 -28.11.2012 tarihleri arasında teslim edilen kompostlara dair ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını zira ilk alınan kompostun üretim odasına alınmasına müteakip en geç 35-40 gün sonunda ilk hasat edilen mantarlar ile birlikte kompostun verimsizliğinin ortaya çıkacağını,davacının ise devamında mal almaya devam ettiğini, zararın tek başına davalının sattığı komposttan kaynaklanmasının mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacıya ait mantar işletmesinde partiler halinde ilk kısım teslimatın 24/09/2012, son kısım teslimatın ise 28/11/2012 olduğu, davalı Müpa Tarım Gıda San. AŞ.’den alınan ve üretimde kullanılan kompostların ayıplı olması sonucu bu işletmenin 113.603,00-TL tutarında eksik ürün verimi alınması sonucu kâr mahrumiyeti zararına uğradığı, davalının satımdaki ayıplı ifa nedeniyle davacının bu zararını karşılaması gerektiği, davacının ayıplı ürün nedeniyle verimsiz de olsa ürün alarak bu ürünü satımı sonucu kar kaybına uğramakla birlikte, ticari faaliyetinin gereği işi yapabildiği, satılanın istihlak edilen meta olması nedeniyle satılanın iadesi ile semenin istirdatının dava konusuna ilişkin olarak uygulanamayacağı, bu durumda kompost için satıcıya ödenen bedelin geri istenemeyeceği ve ödenmemiş olan çek bedellerinin ise davalı tarafa ödenmesi gerektiği, TBK 223/2.maddesine göre satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde herhangi bir süreden bahsedilemeyeceği belirtildiğinden, dava ile ilgili yapılan ihbar için herhangi bir zamanaşımının da söz konusu olmadığı, ayrıca alıcılar ile satıcılar arasında uzun zamana yayılan ve güven ilkesine dayalı bir ticari ilişki var ise, alınan mal güvenilir mal diye alındığından ve alındıktan kısa bir süre sonra tahlil için laboratuvara gönderilemeyeceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karara karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge adliye mahkemesince, davacının tespit amacıyla mahkeme başvurduğu tarih ve teslimat tarihleri göz önünde bulundurulduğunda 26.10.2015 tarihli bilirkişi raporunda ortaya konulan bilimsel verilere göre, mantar kompostunun üretime alınmasından sonra 15-20 gün içinde ayıplı olup olmadığının davacı tarafından tespitinin mümkün hale geleceği, buna rağmen, davacının ayıp ihbarını derhal yapmadığı , davacı, ürünün kendisine gelmesinden sonra uygun bir süre içinde laboratuvar incelemesi yaptırmadığı gibi, bir üretici olarak kendisinin gözlem yoluyla 15-20 gün içinde yapabileceği tespitleri yapmayıp ilk ürünün işletmeye alındığı 01.10.2012 tarihinden oldukca uzun bir süre sonra, 23.11.2012 tarihinde tespit talebinde bulunmakla TBK m.223’deki derhal ihbar yükümlülüğüne uymadığı gerekçesiyle HMK’nın 353/1.b.2.maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacının, davalıdan satın aldığı mantar kompostları üzerinde Akyurt Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2012/56 D.iş dosyasında yaptırılan tespit sonucu kompostun gizli ayıplı olduğuna dair verilen 14.01.2013 tarihli tespit raporunun davacıya tebliğ edildiği 14.01.2013 tarihinde gizli ayıbı öğrendiği, tespit raporunun tebliğ tarihinden önce davacının, davalıya 11.01.2013 tarihinde ayıp ihbarında bulunduğu ve davanın 17.01.2013 tarihinde açıldığı nazara alındığında davacının davalıdan satın aldığı mantar kompostunda verim düşüklüğüne yol açacak kusurun gizli ayıplı olduğu, davacının ayıplı kompost nedeniyle zarara uğradığı ve yaptırılan tespit ile ve tespit devam ederken TTK 23/c maddesinin yollamasıyla TBK 223/2. madde uyarınca ayıp ihbarının derhal yapıldığı Bölge adliye mahkemesince göz önünde bulundurularak dosyadaki tüm deliller değerlendirilmek suretiyle uyuşmazlık konusunda karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile verilen karar doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.