Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 21.12.2016 tarih ve 2015/4 E- 2016/214 K. sayılı kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kısmen kabul-kısmen reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nce verilen 10.06.2020 tarih ve 2017/3974 E- 2020/993 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, 6100 sayılı Kanun’un 369. maddesi gereğince miktar veya değer söz konusu olmaksızın duruşmalı olarak incelenmesi gereken dava ve işlerin dışında bulunduğundan duruşma isteğinin reddiyle dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı adına TPMK nezdinde 2014/03359 sayı ile tescilli çoklu endüstriyel tasarım üzerinde inhisarı lisans sözleşmesi gereğince hak sahibi olduğunu, 2-4-5-7 ve 16 sayılı tasarımların “LATİFA” markasıyla üretim ve satışının yapıldığını, davalının “ESLEYNA” markasıyla aynı tasarımları üretip, mağaza ve “www.esleyna.com” internet sitesinde satışını yaptığını, İzmir Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2014/59 D. İş sayılı dosyasından delil tespiti yapıldığını, davalı eyleminin 554 sayılı KHK ‘ye göre tasarım hakkına tecavüz ve TTK’daki haksız rekabete ilişkin hükümlere de aykırılık teşkil ettiğini ileri sürerek tasarıma tecavüz ve haksız rekabetinin tespitine, durdurulmasına ve önlenmesine, HMK’nın 107. madde kapsamında 1.000,00 TL maddi tazminat ve 1.000,00 TL itibar tazminatı ile 30.000,00 TL manevi tazminatın faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, maddi tazminata ilişkin talebini 21.08.2015 tarihli dilekçesiyle 15.544,00 TL’ye, 17.10.2016 tarihli dilekçesiyle de 75.000,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı davaya cevap vermemiş, davalı vekilince aşamalardaki beyanlarında davaya konu çok sınırlı sayıdaki ürünlerin 2014 yılında 10-15 adet kadar satın alınarak “esleyna.com” üzerinden satışa sunulduğunu, ancak sitenin ilgi görmediğinden kapatıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davaya konu çoklu endüstriyel tasarımın 2, 4, 5 ve 7 sayılı tasarımları ile davalının internet sitesinde satışa arz ettiği ürünlerin benzer olduğu, 16 sayılı tasarımın ise benzer olmadığı, davacı ve davalının cirosu faaliyet gösterdiği sektör ve faaliyet alanı göz önüne alındığında hak ve nesafet ölçüsünde maddi tazminatın tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davacının tescilli 2014/03359 sayılı endüstriyel tasarımına ( 2, 4, 5, 7 ) ilişkin tecavüz ve haksız rekabetin tespitine, önlenmesine, tecavüze konu tasımların www.esleyna.com alan adlı internet sitesinde satışının önlenmesine, devam edildiği taktirde siteye erişimin engellenmesine, 15.000,00 maddi tazminat ve 5.000,00 TL manevi tazmitanın 10.11.2014 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, karar özetinin ilanına karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri istinaf etmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince tüm dosya kapsamına göre, ikinci dilekçe ile arttırılan talep yönünden ıslah talebi usul yönünden kabul edilmediğinden, davalı lehine hüküm altına alınan vekalet ücret miktarının hatalı olduğu, mahkemenin BK’nın 50. madde gereğince hakkaniyet hükümlerine göre maddi tazminat takdiri yerinde görülmekle birlikte; tespit tarihi ile dava tarihi arasındaki 44 günlük hesaplama yönünden takdir edilen 15.000.- TL tazminat miktarının yüksek olduğu gerekçesiyle davacı ve davalı vekilinin istinaf başvurularının kısmen kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, davacının 2014/03359 sayılı endüstriyel tasarımına ( 2, 4, 5, 7 ) ilişkin tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, önlenmesine, tecavüze konu tasarımların www.esleyna.com alan adlı internet sitesinde satışının önlenmesine, devam edildiği taktirde siteye erişimin engellenmesine, 5.000,00 maddi tazminat ve 5.000,00 TL manevi tazminatının 10.11.2014 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan davacıya verilmesine, karar özetinin Türkiye’de genel yayın yapan gazetelerden birinde masrafı davalıdan alınmak üzere ilanına karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ve katılma yoluyla davalı vekili temyiz etmiştir.
1- İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre davacının tüm, davalının ise aşağıdaki bent dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2- Dava, çoklu endüstriyel tasarım üzerinde inhisarı lisans sözleşmesi gereğince hak sahipliğine dayalı tasarıma hakkına tecavüz ve haksız rekabetinin tespiti, meni ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Değişik İş dosyadan alınan bilirkişi raporunda, davacıya ait 2014/03359 sayılı çoklu tasarım ürünler ile davalıya ait ürünlerin mukayesesi sonucunda 2014/03359-2, 4 ve 5 sayılı tasarımlara konu ürünlerin kalıp ve nakış tasarımlarıyla birebir benzerlik teşkil etmediği, kullanım amaçları ve hitap ettiği hedef kitlenin aynı olduğu, diğer 7 ve 16 sayılı ürünlerin ise kalıp tasarımlarıyla birebir aynı olduğu, kullanım amaçları ve hitap ettiği hedef kitlenin de aynı olduğu, bilinçli tüketici bakımından yanıltıcı olduğu yönünde tespitte bulunulmuştur. Yargılama aşamasında alınan 15.07.2015 tarihli kök raporda ise kısaca 2014/03359-2,4,5,7 sayılı çoklu tasarıma konu ürünler yönünden bilinçli tüketici tarafından karıştırılmaya müsait olduğu, 16 sayılı tasarım yönünden ise bilinçlenmiş tüketici nezdinde taraf ürünlerinin karıştırılmaya müsait olmadığı ve iltibastan bahsedilemeyeceği yönünde kanaat bildirilmiştir.
İlk derece mahkemesince 15.07.2016 tarihli kök rapora dayalı hüküm kurulmuş ise de, değişik iş dosyasından alınan rapor ile hükme esas alınan bilirşi raporunda davaya konu ürünlerin benzerliği konusunda yapılan değerlendirmeler yönünden açık çelişki bulunmaktadır. Bu halde, yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınıp raporlar arasındaki çelişki giderilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde karar verilmesi doru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.