Karar Metni

MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 07.12.2016 gün ve 2016/196 – 2016/434 sayılı kararı onayan Daire’nin 10.01.2019 gün ve 2017/1335 – 2019/238 sayılı kararı aleyhinde davalı-karşı davacı … Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı/karşı davalı vekili, müvekkilinin 1999 yılından beri morg üniteleri, kadavra ekipmanları alanında faaliyet gösterdiğini, 2009/0003 nolu “Modüler Morg Ünitesi” isimli faydalı model belgesi bulunduğunu, davalı Bayramoğlu Ltd. Şti.’nin ürettiği, diğer davalının satışını yaptığı morg ünitesinin faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüz ettiğini, aynı zamanda 6762 sayılı TTK’nın 57/5. maddesi uyarınca eylemin haksız rekabete neden olduğunu ileri sürerek, faydalı modele tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, menini, hükmün ilanını talep ve dava etmiş, karşı davanın ise reddini istemiştir.
Davalılar/karşı davacılar vekilleri, davacı/karşı davalının faydalı modelinin yenilik vasfına sahip olmadığını, benzerlerinin daha önceden kamuya sunulduğunu, faydalı modele tecavüzlerinin söz konusu olmadığını ileri sürerek, asıl davanın reddini, karşı davada ise faydalı modelin hükümsüzlüğünü talep ve dava etmişlerdir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak karşı davanın kısmen kabulüne, davacı-karşı davalıya ait 2009/3 sayılı faydalı model belgesinin 1,3,5,6,8,10,11,12 ve 13. istemler yönünden hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine, 2,4,7,9 sayılı istemler yönünden davanın reddine, asıl davanın kısmen kabulüne, davalıların üretim ve satışını gerçekleştirdiği morg ünitesi ürününün davacının hukuki varlığını sürdüren 2009/3 sayılı faydalı model belgesinin 2,4,7,9 sayılı istemlerinde açıklanan faydalı model belgesinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet yarattığının tespitine, faydalı model belgesinden doğan haklara yönelik tecavüz ve haksız rekabetin men ve önlenmesi ile durdurulmasına, sonuçlarının ortadan kaldırılmasına, FMB’nin anılan istemlerinden doğan haklara tecavüz suretiyle üretilen ve ticaret mevkiine çıkarılan ürünler ile bunların üretiminde doğrudan doğruya kullanılan araçlara el konulmasına, el konulan ürünlerin ve araçların tecavüz oluşturan şekillerinin değiştirilmesine ve eğer tecavüzün önlenmesi için kaçınılmaz ise imhasına, kararın kesinleşmesinden sonra özetinin ilanına, sair istemler yönünden davanın reddine dair verilen karar davalılar-karşı davacılar Bayramoğulları San. ve Tic. Ltd. Şti.vekili ve Medi Servis Tıb. Malz. İt. İhr. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyizi üzerine Dairemizce onanmıştır.
Bu kez davalılar-karşı davacılar Bayramoğulları San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1- Asıl dava; faydalı modele tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, men’i ve hükmün ilanı istemlerine, Karşı dava ise; faydalı modelin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda. dava konusu faydalı modelin 2, 4, 7 ve 9 nolu istemleri yönünden küçük faydalı buluş vasfına sahip olacak nitelikte bir yeniliği içerdiğine ilişkin bilirkişi raporuna itibar edilerek, karşı dava yönünden; dava konusu faydalı model belgesinin 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemleri hakkındaki hükümsüzlük isteminin reddine, diğer istemler yönünden faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne, asıl dava yönünden ise; davalının faydalı model belgesinin ayakta kalan 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemleri yönünden faydalı modele tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine, men ve ref’ine karar verilmiş ise de, davalı/k.davacı vekilinin karşı dava yönünden bilirkişi raporuna yönelik ciddi itirazları değerlendirmemiştir.
Dairemizin önceki bozma ilamında da ifade olunduğu üzere faydalı model belgeleri 551 sayılı Patent KHK’nın 154 vd. maddeleri uyarınca, yeni ve sanayiye uygulanabilir bir buluş olması koşuluyla on yıl süreyle korunurlar. Kanunda geçen yenilik unsuru mutlak nitelikte olup, faydalı model ile teknik soruna getirilen çözümün daha önce Türkiye içinde veya Dünyada kamuya açıklanmamış olması gerekir. Faydalı model belgelerinde, patentler yönünden geçerli “buluş basamağı” şartı yok ise de, mutlaka “küçük buluş” niteliğinde basit çözümlerle teknik bir soruna çözüm getiriliyor olması gerekir. Yeni ve küçük buluş özelliği içermeyen bu nedenle faydalı model belgesi olarak tescil edilemeyen ve üstün bir hakkın bulunmadığı ürünler ve iş faaliyetlerinin bu defa haksız rekabet ile korunması da söz konusu olamaz. Faydalı model belgesine konu haklar ise kural olarak kendi özel yasalarında ve on yıllık süreyle sınırlı olarak korunurlar.
Somut olayda, bozma sonrası alınan bilirkişi raporunda uyuşmazlık kapsamında kalan 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemlerin küçük buluş niteliğinde yenilik unsuru içerdiği ifade edilmiş ise de, 2 no’lu istemde bahsi geçen poliüretan malzemenin tekniğin bilinen durumuna göre daha önce yalıtım malzemesi olarak kullanılıp kullanılmadığı, 4 no’lu istemde yer alan kayar ruloların morg ünitelerinde veya aynı mahiyette çekmecelerde kullanılıp kullanılmadığı, 7 no’lu istem yönünden kapı ile panel arasında daha önceki teknikte sızdırmazlığın ne şekilde sağlandığı ve dava konusu 7 no’lu istemde sızdırmazlığın ne şekilde sağlandığı ve küçük buluşun varlığını tespit bağlamında 7 no’lu istemde tarifnamede sızdırmazlığın hangi mekanizma ve/veya malzeme kullanılarak sağlandığı hususunda KHK’nın 161/1 ve 165/1-b maddelerindeki açıklık ilkesine uyulup uyulmadığı, 9 no’lu istemde geçen ünite içerisinde fan ve lamba, ünite dışında fan motoru yönünden de, kapalı ünitelerde ve morglarda fan kullanımının daha önceki teknikte olup olmadığı ve sağlanan unsurların işlevinin ne olduğu ve hangi teknik ilerlemelerin sağlandığı hususlarında bilirkişi raporuna hiçbir bilginin yer almadığı ve soyut bir şekilde dava konusu istemlerdeki buluşların yeni olduğunun ifade edildiği, bu haliyle bilirkişi raporunun denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmaktadır.
2- Davalı tarafça, davaya konu morg ünitesinin daha önce Konya Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne satıldığı ve kurulduğu ileri sürülmüş olup, bu hususta Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı Başkanlığı’ndan gelen 19.03.2012 tarihli cevabi yazı da davalı tarafça satıldığı ve kurulduğu öne sürülen morg ünitesinin özelliklerinden bahsedilmiş olmakla, dosyanın içlerinde sektör bilirkişisinin de bulunduğu üç kişilik bir heyete tevdiinin sağlanarak, söz konusu morg ünitesinde gerektiğinde keşif yapılması veya yerinde inceleme yetkisi verilerek ve 19.03.2012 tarihli yazı da değerlendirilerek, bahsi geçen morg ünitesinin hangi tarihte kurulduğu, davaya konu 2, 4, 7 ve 9 no’lu istemlerin bu ünitede yer alıp almadığı hususları ile ayrıca 1 no’lu bentte yer alan hususlarda denetime ve hükme elverişli rapor alınarak hüküm kurulması gerekirken, bozmaya uyulduğu söylendiği halde bozmanın gerekleri yerine getirilmeksizin ve davalı/k.davacı tarafın rapora ciddi itirazları değerlendirilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bu nedenle davalı-karşı davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 10.01.2019 tarih ve 2017/1335 Esas 2019/238 Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak, hükmün davalı-karşı davacılar yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.