Karar Metni

MAHKEMESİ :BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 9. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 19.12.2017 tarih ve 2016/480 E- 2017/284 K. sayılı kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine , istinaf isteminin esastan kabulüne dair Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi’nce verilen 03.12.2019 tarih ve 2018/1113 E- 2019/1361 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, 6100 sayılı Kanun’un 369. maddesi gereğince miktar veya değer söz konusu olmaksızın duruşmalı olarak incelenmesi gereken dava ve işlerin dışında bulunduğundan duruşma isteğinin reddiyle
dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davacı şirketlerin “Fakir” ve “Fakir” esas unsurlu markaların TPMK nezdinde tescilli sahibi olduğunu, markasının tanınmış marka olduğunu, davalının 2012/108943 numarası ile “FAKİR” ibareli markasını TPMK nezdinde tescil ettirdiğini, davacı şirketlerin “Fakir” markası üzerinde gerçek hak sahibi olduğunu, davalının markasının davacıların markası ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, davalının kötü niyetli olduğunu, müvekkilinin itibarından yararlanmaya çalıştığını ileri sürerek davalı adına kayıtlı 2012/108943 numarası ile tescilli “FAKİR” ibareli markanın tescilli oldukları tüm emtialar için hükümsüz sayılmasına, sicilden terkinine, kararın şerh ve ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davalının 2008 yılından itibaren 54055 ticaret sicil numarası ile Asya Hijyenik Ürünler Sarf Malzemeleri Temizlik ve Kağıt Ürünleri-… unvanı ile faaliyetlerine devam ettiğini, “FAKİR” ibareli markasının 16. sınıfta yer alan ürünler bakımından TPMK nezdinde 15.10.2014 tarihinde tescil ettirdiğini, markanın tescil edilmesinden sonra davacı tarafın 29.04.2015 tarihinde huzurdaki davayı açtığını, müvekkilin markasına yaptığı itirazı reddedilen davacının söz konusu işleme itiraz etmeyerek akabinde bu davayı açarak kötü niyetli olarak hareket ettiğini, davacının “Fakir” ibaresinin tescillinin 03, 05, 07, 09, 11, 21, 35 ve 37. sınıflarda olduğunu, çok eski yıllardan beri tescilli olduğunu söyledikleri ve öncelikli hakkı olduklarını iddia ettikleri “Fakir” ibaresinin 16. sınıfta tescil ettirmemelerinin bu konuda faaliyette olmadıklarının en büyük delili olduğunu, davalı ile davacıların markası ile faaliyet konusunun tamamen farklı olup aynı veya aynı nitelikte olmayan mal ve hizmetlerle ilgili davacıların, davalının markası üzerinde hakkı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; dava konusu markanın kapsadığı ürünlerin 16. sınıfa ait, davacı taraf markalarının ise 03, 05, 07, 09, 11, 12, 21, 35 ve 37. sınıflarda koruma kapsamında olduğu, davacı taraflara ait “FAKİR” markalarının özellikle elektirikli ev aletleri için tescil edildiğini ve bilinirliğinin bu yönde olduğu, davalı markasının ise “tuvalet kağıdı, kağıt peçete, havlu kağıt” emtiasında tescilli olduğu, elektrikli ev aletleri ile ilgili söz konusu ürünlerin bilinçli tüketicilere hitap etmekte ve satış, dağıtım kanalları itibariyle farklı alanlar ile ilgili olduğu, ürünlerin birbiriyle karıştırılma ya da birbirini çağrıştırma ihtimali olmadığı, bu nedenle de taraf markaların ürün ve hizmetlerinin benzer olmadığı, davacının ticaret unvanının “Fakir Elektrik Ev Aletleri Dış Ticaret Anonim Şirketi”, davalının ticaret unvanının da TPMK kayıtlarında “…” olarak görülmesine rağmen Adana Ticaret Odası Faaliyet Belgesinde “Asya Hijyenik Ürünler Sarf Malzemeleri Temizlik ve Kağıt Ürünleri-…” olduğu, davalı tarafın firma ünvanında “FAKİR” ibaresi yer almadığı için taraf ticaret unvanlarının birbirinden farklı olduğu ve davacının 556 sayılı KHK’ya dayalı bir hakkının bulunmadığını, 556 sayılı KHK madde 7/1-b ve 8/1-b maddelerindeki koşulların somut olayda oluşmadığı, davalı markasının kötü niyetle tescil edildiği iddiasının sabit görülmediği, davacı şirketin “Fakir” markası üzerinde öncelik hakkına dayalı hak sahipliği koşullarının oluşmadığı, 556 sayılı KHK madde 8/4 ve madde 8/5 koşullarının gerçekleşmediği gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacılar vekili istinaf kanun yoluna başvuruda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış, 556 sayılı KHK.’nın 7/1-(ı) maddesi ve Paris Sözleşmesi’nin 1 mükerrer 6. maddesine göre; tanınmış markaların aynı veya aynı türden mal ve hizmetler açısından mutlak tescile engel olacağı kabul edilmiş iken 8/4 maddesi anlamında toplumda tanınmışlık düzeyine ulaşmış markaların farklı mal ve hizmetler için dahi nispi tescil engelini oluşturacağının öngörüldüğü, toplumda tanınmışlık düzeyine ulaşan markaların 556 sayılı KHK.’nın 8/4 maddesinde belirtilen koşullardan birisinin varlığı halinde farklı mal ve hizmetler için dahi marka sahibinin itirazı üzerine tescil talebinin reddedileceğinin belirtildiği, buna göre ortalama zeka sahibi tüketicilerin davacı yana ait elektrikli ev aletleri ürünlerinin davalı yana ait temizlik malzemeleri (kağıt havlular, tuvalet kağıtları, kağıt peçeteler) ile ilişkili olduğunu düşünme ihtimallerinin bulunduğu, davalı taraf markasının tescilli olduğu ürünler ile davacıya ait tanınmış markadaki ürünler farklı olsa bile, farklı ihtiyaçları giderse ve bu ürünler birbiri ile rekabet eden ya da birbirini ikame eden ürünlerden olmasa da aralarındaki bağlantı nedeniyle davacıya ait markaların zarar görme ve marka itibarına zarar verme ihtimalinin bulunduğu, bu nedenle markanın hükümsüzlüğü koşullarının oluştuğu ve davalının kötü niyetli hareket ettiğine ilişkin dosyada delil mevcut bulunmadığından davalının kötü niyetli olduğu kanaatine varılmadığı gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasıyla davanın kabulüne, davalı … adına TPMK’da 2012/108943 tescil numarası ile tescil edilen “FAKİR” markasının 16. sınıfta kayıtlı tüm emtialar yönünden hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1-) 6100 sayılı HMK’nın Geçici 3. maddesinin 2. fıkrası “Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454. madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar bölge adliye mahkemelerine gönderilemez.” hükmünü haizdir. Huzurdaki dava, İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine hitaben açılmış, İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesince 2015/95 Esas,2015/140 Karar sayılı ilamıyla somut uyuşmazlık bakımından Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ( Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi sıfatıyla) yetkili olduğundan bahisle yetkisizlik kararı verilmiş, sözü edilen karara karşı davacılar vekilince temyize başvurulması üzerine hüküm, Dairemizin 21.12.2015 tarih ve 13659 /13683 sayılı ilamıyla onanmıştır. Yetkisizlik kararının kesinleşmesi üzerine dosyanın gönderildiği Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla)’nin 19.12.2017 tarih ve 2016/480 -284 sayılı ilamıyla davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi’nin 03/12/2019 tarih, 2018/1113-1361 sayılı ilamıyla, HMK’nın 353/1-a-6. maddesi hükmüne göre, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, 19.12.2017 tarihinde verilen ilk karar her ne kadar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçtiği tarihten sonra verilmiş ise de, yukarıda açıklandığı üzere dosya daha önceden Yargıtay incelemesinden geçmiş olup, bu durumda, anılan hükme karşı başvurulacak kanun yolunun yukarıda zikredilen Yasa hükmüne göre temyiz kanun yolu olduğu açıktır. Bu durumda, Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi sıfatıyla)’nin 19.12.2017 tarihli kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu inceleyen Bölge Adliye mahkemesince, kanun yolu incelemesi talebini içeren dilekçenin, temyiz istemine ait olduğunun kabulü ile dosyanın Yargıtaya gönderilmesi gerekirken işin esasına girilmek suretiyle kararın HMK’nın 353/1-a-6. maddesi hükmüne göre kaldırılmasına karar verilmesi doğru görülmemiş, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi’nin 03.12.2019 tarih ve 2018/1113 – 1361 sayılı kararı ve bu karar doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda verilen Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla) 19.12.2017 tarih ve 2016/480-284 sayılı ilamlarının kaldırılarak, 19.12.2017 tarihinde verilen ilk karara ilişkin kanun yolu incelemesi talebini içeren dilekçenin temyiz dilekçesi olarak incelenmesine karar vermek gerekmiştir.
2-) Davacılar vekilinin, Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi Sıfatıyla) 19.12.2017 tarih ve 2016/480-284 sayılı ilamına karşı ileri sürmüş olduğu temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; dava, markanın hükümsüzlüğü talebine ilişkin olup mahkemece, davanın açılmasından sonra yürürlüğe giren 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 7’nci ve 25’nci maddelerine dayalı markanın hükümsüz kılınması ve sicilden terkinine ilişkin istemli, davanın reddine karar verilmiştir. Ancak mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunun karar vermeye elverişli olmadığı anlaşılmaktadır. Zira davacılar adına tescilli 97/017678 ve 96/003013 sayılı “FAKİR” ibareli markalar ile davalı adına tescilli 2012/108943 numaralı “FAKİR” ibareli markanın beyaz zemin üzerine siyah harflerle tasarlandığı, markaların genel görünümü, görsel, işitsel, anlamsal, okunuş, yazılış bakımından ortalama tüketiciler nezdinde bıraktığı bütünsel izlenimin ayırt edilemeyecek kadar benzer olduğu ve mülga 556 sayılı KHK 7/1-b ve m. 8/1-b hükümlerinde belirtilen “Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescil edilmiş ya da daha önceki tarihte tescil başvurusu yapılmış marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer işaretler, tescil edilemez.” koşulların oluştuğu, davacılar adına tescilli “FAKİR” ve “FAKİR” unsurlu markaların 01/02/03/04/05/06/07/08/09/11/12/21/23/35/37. sınıflarda tescilli olduğu ve özellikle elektrikli ev aletlerinde kullanıldığı, davalı adına tescilli 2012 /108943 numaralı “FAKİR” markasının ise, 16. sınıfta tescilli olduğu ve “tuvalet kağıdı, kağıt peçete ve havlu” gibi mallara ilişkin olduğu bu itibarla taraf markalarının sınıf ve emtialarının farklı olduğu, “FAKİR” ibareli markanın elektrikli ev aletleri sektöründe tanınmış marka olduğu yönünde davacının 09.11.2012 tarihli başvurusunun TPMK’ca usul ve yasaya uygun bulunduğu, markanın birçok ülkede uluslararası tescilinin olduğu, davalı başvurusunun davacının tanınmış marka başvurusundan sonra yapıldığı, itirazın reddedildiği ve markanın 15.10.2014 tarihinde tescil edildiği, 556 sayılı KHK.’nın 7/1-(ı). maddesi ve Paris Sözleşmesi kapsamında tanınmış markaların mutlak tescili engeli olduğu kabul edilmiş iken KHK’nın 8/4. maddesi anlamında toplumda tanınmışlık düzeyine ulaşmış markaların bu hükümde belirtilen koşullardan birisinin varlığı halinde farklı mal ve hizmetler için dahi marka sahibinin itirazı üzerine tescil talebinin reddedileceği, buna göre davalı taraf markasının tescilli olduğu ürünler ile davacıya ait tanınmış marka kapsamındaki ürünler farklı olmakla birlikte, aralarındaki bağlantı nedeniyle davacıya ait markaların itibarına zarar verme ihtimalinin bulunduğu ve dolayısıyla markanın hükümsüzlüğü koşullarının oluştuğu, bununla birlikte davalının kötü niyetli hareket ettiğine ilişkin bir delil bulunmadığından kötü niyetli olduğunun değerlendirilemeyeceği sebepleriyle davacılar vekilinin temyiz başvurularının kabulüyle ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.