Karar Metni

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 20.11.2018 tarih ve 2015/595-2018/949 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi duruşmalı olarak davalı … Nakliyat Nakil Vasıtaları Ticaret Ltd. Şti. vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 23.02.2021 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. …ile davalı … Nakliyat Nakil Vasıtaları Ticaret Ltd. Şti. vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili tarafından nakliyat sigorta sözleşmesi ile teminat altına alınan emtianın davalı şirketin taşıyan, diğer davalının ise sürücüsü olduğu araç ile taşınması sırasında meydana gelen kaza sonucu hasarlandığını, hasar bedelinin müvekkili tarafından sigortalısına ödendiğini, oluşan hasardan davalıların sorumlu olduklarını ileri sürerek, 381.584,25 TL’nin temerrüt faiziyle davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili, hasarın iddia edildiği gibi bir kaza sonucu meydana gelmediğini, aracın yolda arızalanması sonucu başka bir araca yükün nakledildiğini, hasarın da bu sırada meydana geldiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı … vekili, yoldaki bozukluk nedeniyle aracın direksiyon hakimiyetinin kaybedildiğini, müvekkiline atfedilecek bir kusurun bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davalı şirket yetkilisinin beyanından davalı taşıyıcının yükleme sırasında hazır olduğu anlaşıldığından bilirkişi kurulunun kusur dağılımın yerinde görüldüğü, meydana gelen hasarda, yükü taşıtan Öz-Ar Gümrük Müş. Ltd. Şti. ile nakliyeyi yapan davalı şirket ve bu şirketin sürücüsü olan davalı …’nün hasardan müteselsilen sorumlu olduğu, davalı … hakkında bozma öncesi verilen kararın temyiz
edilmeyerek kesinleştiği, davalı şirketin ise, kendi sürücüsü olan davalı … ve dava dışı Öz-ar Gümrükleme Ltd. Şti.’nin kusurundan da müteselsilen sorumlu olduğu, meydana gelen hasardan müteselsilen olmak üzere tamamından sorumlu olup, kusur oranlarının iç ilişkide önem kazanacağı gerekçesiyle, davalı … hakkında verilen karar kesinleştiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, davalı … Nakliyat Ltd. Şti. yönünden ise, davanın kısmen kabulü ile, 378.633,25 TL’nin 02.10.2007 tarihinden itibaren avans faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı … Nakliyat Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı … Nakliyat Ltd. Şti. vekilinin aşağıdaki (2) ve (3) no’lu bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, nakliyat emtia sigorta poliçesine dayalı rücuan tazminat istemine ilişkin olup, yukarıda özetlendiği şekilde karar verilmiştir. Ancak, mahkemece uyulmasına karar verilen Dairemiz bozma ilamında, davalı tarafın, emtianın kamyona ambalajsız yüklendiğini ve araç kasasına sabitlenmediğini, bu nedenle emtianın kayarak hasarın meydana geldiğini ve kamyondan vinç ile makinenin başka bir kamyona yüklenmesi sırasında hasarın arttığını, sorumluluğun yüklemeyi yapanda olduğunu savunduğu, davalının ileri sürdüğü gibi emtianın kamyona ambalajsız ve aparatsız olarak yüklendiği anlaşılmakta ise de, yüklemenin kim tarafından yapıldığı anlaşılamadığından yükleme ve istiflemenin davalı taşıyıcı tarafından yapılıp yapılmadığının belirlenmesi ve şayet davalı tarafından yapılmadığının anlaşılması halinde davalı taşıyıcının yükleme ve istiflemeye nezaret yükümlülüğünü ihlal etmesinin davalı için tam kusur olarak değil müterafik kusur olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama sonucunda verilen hükmün gerekçesinde, Devlet Demiryolu İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne yazılan müzekkereye verilen 17.02.2016 tarihli cevabi yazıda’’…Gümrük işlemlerinin bitiminden sonra eşyalar, firma elemanı, gümrük memuru ve işyerimiz personeli nezdinde taşeron firmaya ait forklift veya vinçle yüklenerek sevk edilmiştir….’’ ibarelerine yer verildiği ancak yazıda tam açıklık bulunmadığından bahisle firma elemanının hangi firmaya ait olduğunun sorulmasına ilişkin müzekkereye verilen 08.11.2017 tarihli cevabi yazıda ise; ‘’… davalı …’nün Öz-Ar Gümrük Müşavirliği elemanı olduğunun tespit edildiği…’’ bildirilmiş olması karşısında ve Gümrük Beyannamesinde de beyan sahibinin Öz-Ar Gümrük Müşavirliği olarak yazılı olduğu ve dolayısıyla araç sürücüsü …’nün aynı zamanda Öz-Ar Gümrük Müşavirliği elemanı olduğunun belirlendiği ifadelerine yer verilmiş, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davalı …’nün %35, Uysal Nakliyat Ltd. Şti.’nin %35 ve Öz-Ar Gümrükleme Ltd. Şti.’nin %30 oranında kusurlu olduğu belirtilmiş ve yine mahkemece yükü taşıtan Öz-Ar Gümrük Müş. Ltd. Şti. ile nakliyeyi yapan davalı … Nakliyat Ltd. Şti ve bu şirketin sürücüsü olan …’nün hasardan müteselsilen sorumlu olduğu, davalı … Nakliyat Ltd. Şti.’nin bilirkişi raporuyla belirlendiği gibi meydana gelen hasarda kusurlu olduğu, taşıyan olan davalının kendi sürücüsü olan …’nün kusurundan ve dava dışı Öz-Ar Gümrükleme Ltd. Şti.’nin kusurundan da müteselsilen sorumlu olduğu, o halde meydana gelen hasardan müteselsilen olmak üzere tamamından sorumlu olup, kusur oranlarının kendi aralarındaki iç ilişkide önem kazanacağından bahisle karar verilmiş ise de, uyulan Dairemiz bozma ilamının gereğinin yerine getirilmediği anlaşılmıştır.
Zira, yukarıda açıklandığı üzere, uyulan bozma ilamında yükleme ve istiflemenin davalı taşıyıcı tarafından yapılıp yapılmadığının belirlenmesi ve şayet davalı tarafından yapılmadığının anlaşılması halinde davalı taşıyıcının yükleme ve istiflemeye nezaret yükümlülüğünü ihmal etmesi hususunun müterafik kusur olarak değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş olmasına rağmen bozma sonrası yapılan yagılama sonucunda yükleme ve istiflemenin kim tarafından yapıldığı belirlenmemiştir.
Bu durum karşısında mahkemece, yükleme ve istiflemenin kim tarafından yapıldığının belirlenmesi, daha sonra tarafların kusur ya da müterafik kusur durumunun ve özellikle yüklemenin gönderen ya da gönderen adına hareket eden tarafından yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi gerekirken, anılan husus nazara alınmaksızın hüküm tesisi cihetine gidilmesi doğru olmadığı gibi, olayda uygulama yeri bulunmayan Borçlar Kanunu’nun müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümlerinin uygulanması da doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
3-Kabule göre de, mahkemece Öz-Ar Gümrük Müşavirliği Ltd. Şti. taşıtan olarak kabul edilmesine rağmen Borçlar Kanunu uyarınca davalının tüm zarardan sorumlu tutulması da doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle de bozulmasına karar verilmiştir.