Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 11. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 07.05.2018 tarih ve 2017/786 E- 2018/348 K. sayılı kararın davacı vekili ve davalı Çağ Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine-esastan kabulüne dair Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’nce verilen 03.05.2019 tarih ve 2018/1894 E- 2019/940 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ve davalı Çağ Otomotiv Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı ile davalılardan Çağ Otomotiv Tic. ve San. Ltd. Şti. arasında 22.11.2016 tarihli araç sipariş formu ve satış sözleşmesi imzalandığını, araç için anahtar teslim 133.000,00 TL bedel üzerinden anlaşmaya varıldığını, aynı tarihte 1.000,00 TL kaparonun davalıya ödendiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşmede ÖTV zammının davacıya yükleneceğine dair bir düzenleme bulunmaz iken davalı tarafın bu hususu gerekçe göstererek aracı teslim etmekten kaçındığını ileri sürerek taraflar arasındaki satış sözleşmesinin aynen ifasına, olmadığı takdirde aynı nitelikte bir aracın davacıya verilmesine, bu talebinde yerinde görülmemesi halinde davacının sözleşmenin ifa edilmemesi nedeniyle oluşan müspet ve menfi zararlarının karşılanmasına yönelik olarak ödenmiş 1.000,00 TL ile şimdilik 500,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Çağ Otomotiv Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili, davacının noter aracılığı ile gönderilmeyen faks yolu ile gönderdiği ihtarnameyi kabul etmediklerini, 25.11.2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ÖTV zammının aynı gün yürürlüğe girdiğini, bu nedenle taraflar arasındaki sözleşmeye konu araç fiyatının 149.000,00 TL olduğunu, ÖTV’nin aracı
alan adına tahakkuk ettirildiğini ve aracı alan tarafından ödendiğini, bu nedenle davalının sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, davacı tarafından 25.11.2016 tarihinden önce araç bedelinin ödenmediğini, öngörülemeyen durum karşısında davacı taleplerinin yerinde olmadığını, ÖTV zammı nedeniyle aracı almaktan vazgeçen davacının kaparo olarak ödediği bedeli de sözleşmede açıkça yazdığı üzere iade talep edemeyeceği, talep edilen 500,00 TL’lik zararın nereden kaynaklandığı açıklanmamış olmakla birlikte yasal dayanaktan yoksun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Yüce Auto Mot. Araçlar Tic. A.Ş. vekili, davalı Yüce Auto Mot. Araçlar A.Ş’nin davacı ile diğer davalı şirket arasındaki sözleşmenin tarafı olmadığını, salt ithalatçı olması nedeniyle davalı Yüce Auto A.Ş.ye husumet yöneltilemeyeceğini, davacının taleplerinin haklı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacı ile davalılardan Çağ Otomotiv Ltd. Şti. arasındaki sözleşmenin imzalanmasından sonra 25.11.2016 tarihinde yürürlüğe giren ÖTV zammı uyarınca araç fiyatlarının arttığı, borcun davalı satıcı tarafından sözleşmede kararlaştırıldığı şekilde yerine getirilmesinden kaçınılmasının kendisinin sorumlu tutulamayacağı sebeplerden kaynakladığı, bir nevi dar kapsamlı ifa imkansızlığının söz konusu olduğu ve söz konusu durumun meydana gelmesinde davalı satıcıya bir kusur yüklenemeyeceğinden davacının aynen ifa talebinde haklı görülmediği, taraflar arasındaki satış sözleşmesinin noterde yapılmadığından geçerli bulunmadığından herkesin aldığını iade etmesi gerektiği kuralı gereği davacının ödediği 1.000,00 TL kaparonun iadesini talep edebileceği gerekçesiyle davanın davalı Çağ Otomotiv Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulü ile 1.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile tahsiline fazlaya yönelik isteğin reddine, diğer davalı Yüce Auto A.Ş’nin sözleşmede taraf olmaması nedeniyle bu davalıya husumet yöneltilemeyeceği davalı Yüce Auto A.Ş. yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili ile davalılarda Çağ Otomotiv Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili istinafa başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre, TBK’nın 138. maddesine uyarınca sözleşmenin yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum, borçludan kaynaklanmayan bir sebeple ortaya çıkar ve sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek şekilde borçlu aleyhine değiştirir ve borçlu da borcunu henüz ifa etmemiş ise borçlunun sözleşmeden dönme hakkını kullanabileceği, ÖTV artışı nedeniyle 133.000,00 TL bedel kararlaştırılan aracın satış bedelinin 149.000,00 TL’ye çıktığı, bu durumda davalı satıcının kusurunun bulunmadığı, davacının kendisine düşen edimi hiç yerine getirmeden davalının aracı teslim yükümlülüğünü yerine getirmesini beklemesinin dürüstlük kurallarına uygun olmadığı, bu nedenle davacının aynen ifa olmadığı takdirde aynı model ve özelliklerde aracın teslimine ilişkin ifa talebinin yerinde olmadığı, davacının aynen ifa talebinin reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf isteğinin esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvurusu yönünden; 1.000,00 TL kaparonun iadesine yönelik hükmün miktar itibariyle kesin olması nedeniyle bu yöne ilişkin istinaf isteğinin usulden reddine, dava değerinin 133.000,00 TL olarak kabulü mümkün görülmediğinden davalı vekilinin vekalet ücretine yönelik istinaf isteğinin esastan reddine, davacı vekilinin zarar talebinin reddi sebeplerinin ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinde belirtilmediğine yönelik istinaf başvurusunun kabulüne, davacının satım bedelini ödemeden borçlunun borcunu ifasını talep edemeyeceği, bu nedenle sonraki tarihte daha yüksek bedel ödeyerek araç alması nedeniyle ortaya çıkan zararını da isteyemeyeceğinden davacının zarar talebinin reddi gerektiği gerekçesiyle davacı vekili istinaf isteklerinin kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına davalı Yüce Auto A.Ş. yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine, davalı Çağ Otomotiv Tic. ve San. Ltd. Şti. yönünden davanın kısmen kabulü ile 1.000,00 TL’nin bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine, diğer taleplerin reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili ile davalılardan Çağ Otomotiv Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına ve özellikle 6098 sayılı TBK’nın 97. maddesinin “Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir.” hükmü uyarınca davacı tarafça kendi edimini yerine getirdiğine dair bir delil sunulmamış olmasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.