Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Bulancak Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 24.09.2019 tarih ve 2018/229 E- 2019/808 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nce verilen 03.06.2020 tarih ve 2020/325 E- 2020/357 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, 6100 sayılı Kanun’un 369. maddesi gereğince miktar veya değer söz konusu olmaksızın duruşmalı olarak incelenmesi gereken dava ve işlerin dışında bulunduğundan duruşma isteğinin reddiyle dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı kooperatifin D-4 yetki belgesi kapsamında Bulancak/… arasında, davalı kooperatifin ise D-4 yetki belgesi olmaksızın Bulancak şehir merkezi içerisinde yolcu taşımacılığı yaptığını, davalı kooperatife kayıtlı araçların Bulancak/… istikametinde Fatoğlu Un Fabrikasının önünden D010 karayoluna çıkarak yolcu taşıdığını, bu D010 karayolu güzergahı üzerinde yolcu taşıma hakkının münhasıran davacı kooperatife ait olduğunu ileri sürerek davalı kooperatifin; Bulancak/… istikametinde Fatoğlu Un Fabrikası önünden D010 karayoluna çıkmak suretiyle bu güzergahta taşımacılık yapamayacağının tespitine, …-Bulancak istikametinde BP petrolün karşısından D010 karayoluna çıkarak Fatoğlu Un Fabrikasının önünden Bulancak şehir merkezi girişine kadarki güzergahta taşımacılık yapamayacağının tespitine, davalı kooperatife kayıtlı araçlarca D010 karayolu üzerinde yapılan taşımacılık faaliyetlerinin müvekkilinin haklarına müdahale olduğunun tespitine ve müdahalenin men’ine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dilekçesinde özetle; davalı kooperatif tarafından yapılan taşımaların Bulancak Belediye Meclisi, Bulancak Kaymakamlığı, İlçe Trafik Komisyonu kararları doğrultusunda ve belirlenen güzergahlara uygun şekilde yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, toplanan tüm bu deliller bir arada değerlendirildiğinde yapılan keşif ile uyuşmazlık konusu güzergahın Bulancak İlçe Merkezinde bulunan Fatoğlu Un Fabrikasının yer aldığı kavşak ile Aktepe kavşağı arasında 1.800 m gidiş ve 1800 m geliş olmak üzere toplam 3600 m’lik yol güzergahı olduğu, davacı SS.13 nolu Motorlu Taşıyıcılar Koop.’nin 01.01.1985 yılından itibaren Bulancak İl Merkezinden … İl Merkezine yolcu taşımacılığı yaptığı, diğer taraftan davalı kooperatif olan SS 21 nolu Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifinin taşımacılık yaptığı güzergaha ait hattın ise 1987 yılında vatandaşların ihtiyaçlarına binaen belediye otobüslerinin taşımacılık yapmasında yetersiz kalması nedeniyle vatandaşların talebi üzerine yani mahalli ve müşterek ihtiyaçlar nedeniyle kurulduğu ve 1988 yılında davalı kooperatifin da 1988 yılından beri kendisine belediye meclisi ve encümen kararı ile kurulup tahsis edilen hatta şehir içi taşımacılık yapmaya başladığı, zaman içerisinde nüfus sayısının artması, Bulancak İlçe Merkezinin gelişerek genişlemesi ve yeni yol ve yerleşim birimlerinin oluşmasına bağlı olarak ortaya çıkan ihtiyaçlar üzerine belediye araçlarının yetersiz hale geldiği ve ulaşım hizmetlerinin sağlanması için vatandaşların mahalli ve müşterek ihtiyaçları doğrultusunda Bulancak Belediye Encümeni kararı ile davalı kooperatifin güzergahlarında zaman içerisinde genişleme ve değişme olduğu, en son 2005 yılında Bulancak İlçe Trafik Komisyonunun 5 nolu kararında davacı kooperatifin Bulancak İlçesinden … istikametine yolcu taşırken gidiş istikametinde Karaibrahim Petrol’e kadar yolcu almamaları ve indirme yapmamaları, … İl Merkezinden gelişte ise Karaibram Petrol ile Bulancak Lisesi arasında yolcu almamaları hususunun kararlaştırıldığı, yine alınan en son tarihli encümen kararı ile Burunucu Köyü sakinlerinin başvurusu üzerine davalı kooperatifin yolcu taşımacılığı yaptığı güzergahın da 11.01.2019 tarih 8 nolu encümen kararı ile Florya evleri mevkisine kadar uzatıldığı, dolayısıyla en son tarihli ilçe trafik komisyonu kararı ile encümen kararına göre davalı kooperatifin dava konusu güzergahta yolcu taşımacılığı yapma hakkına sahip olup, Fatoğlu kavşağından sonra mevcut bir şehir içi yolunun bulunmaması nedeniyle davalı kooperatife ait araçların mecburen belediye mücavir alanı içerisinde bulunan kavlağan mevki florya evlerine kadar yolcu götürdüğü, yani esasında taşınan yolcuların belediye yetki ve mücavir alan sınırları dışına taşınan ve davacı kooperatifin münhasıran yetki alanı içerisinde olan yolcular da olmadığı, uyuşmazlık konusu güzergahın son bulduğu Aktepe Kavşağı florya evlerinin de davacı vekilinin iddia ettiğinin aksine belediye mücavir alan sınırları içerisinde Fatoğlu kavşağı itibariyle Erikliman Köyü Kozluk deresi adı verilen yere kadar 5 km’lik mesafe içerisinde kaldığı, yani esasen davalı kooperatife ait araçların D4 yetki belgesi olmadan karayoluna çıkıp yolcu taşımaları söz konusu olmadığı gibi şehir içi yolunun bulunmaması nedeniyle taşıma yetkisinin son bulduğu durağa gitmek için mecburen karayoluna çıkıp buradan ilerlemek zorunda kaldığından bu durumun davalı kooperatifin karayolunda D4 yetki belgesi olmadan yolcu taşıdığı şeklinde de yorumlanamayacağı, bu hususun Bulancak Belediyesinden celp edilen 17.07.2019 havale tarihli yazı cevabı ile sabit olduğu, bu nedenle davalı kooperatife ait dolmuşların şehir içi yolunun bulunmaması nedeniyle bu güzergahı kullanmak zorunda olmasının kendi kusurlarından da kaynaklanmadığı gibi bu durumun davacı tarafından fırsata da çevrilemeyeceği, dolayısıyla 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunun 2/3. maddesi ve 5393 sayılı Belediye Kanunun 15. maddesi uyarınca belediye sınırları içerisinde yapılacak olan şehiriçi taşımacılığı ile ilgili tüm düzenlemeleri yapma yetkisi ilgili belediyelere ait olduğundan, dava konusu güzergahta belediye mücavir alan sınırları içerisinde bulunduğuna göre uyuşmazlık konusu güzergahta davalı kooperatife ait dolmuşlara yolcu taşımacılığı yapma hakkı veren belediye meclisi, encümeni ve İlçe trafik komisyonu kararlarının da yok hükmünde kabul edilemeyeceği, kaldı ki davacının İdari Yargı yerlerinde bu kararlar hakkında açmış olduğu iptal davalarının olumsuz sonuçlanması üzerine talebini değiştirerek eldeki davayı açtığı, netice itibariyle açılan davanın iyi niyetli bir dava olmadığı gibi davalının uyuşmazlık konusu güzergahta yolcu taşımacılığı yapmasını engelleyen bir karar ve durum olmadığından tam aksine uyuşmazlık konusu güzergahta yolcu taşımacılığı yapma hakkının şehiriçi olması hasebiyle davalı kooperatife ait araçlara verildiğinden, davalının bu güzergahta yolcu taşıması dürüstlük kurallarına aykırı olan davranış ve ticari bir uygulama şeklindeki haksız rekabet olarak da nitelendirilemeyeceği, aksine davacı kooperatifin taleplerinin dürüstlük kurallarına aykırılık teşkil ettiği, tüm bu hususların Bulancak Belediye Başkanlığı, Ulaştırma Bakanlığı Bölge Müdürlüğü, İl ve İlçe Trafik Komisyonlarından celp edilen yetki belgeleri, güzergah krokileri, İl ve İlçe Trafik Komisyonu ile Belediye Meclis ve Encümen kararları ve yazı cevapları ile sabit olduğu” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, mahkemenin davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.