Karar Metni

MAHKEMESİ : ADLİYE MAHKEMESİ 14. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 11/10/2017 tarih ve 2014/744 E- 2017/304 K. sayılı kararın davacı vekili ile davalı Mega Yat Denizcilik Hizmetleri ve Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nce verilen 05/07/2018 tarih ve 2018/92 E- 2018/701 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili ile davalı Mega Yat Denizcilik Hizmetleri ve Ticaret Limited Şirketi vekili tarafından Yargıtayca istenmiş olup, duruşma için belirlenen 25.02.20200 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. , davalılardan Mega Yat Denizcilik Hiz. ve Tic. Ltd.Şti vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin dava dışı …Nakliyat ve Tic. A.Ş nin nakliyat sorumluluk sigortacısı olduğunu, dava dışı …ile yine dava dışı Byttos Pourism Ltd Şti’nin acentesi Ata Yatçılık Turzim. San ve Tic. Ltd Şti arasında 25/06/2012 tarihinde taşıma sözleşmesi yapıldığını, 13/07/2007 tarihli navlun faturası ile Bytoss Ltd’ye ait La Plata isimli motor yatın Birleşik Arap Emirlikleri limanından Marmaris limanına taşınması işinin Mega Yat Denizcilik Hizmetleri ve Tic. Ltd. Şti. tarafından üstlenildiğini, Haziran 2012 tarihinde alt taşıma anlaşması yaptığını, buna istinaden taşımaya konu motor yatın Marmaris limanına taşınmak üzere 12/07/2007 tarihinde Dubainin Jebel Ale limanında BSLE PACIFIC isimli gemiye yüklendiğini, Mega şirketinin 19/07/2012 tarihli navlun faturasını kendi ad ve hesabına Shenker Arkası muhatap göstererek düzenlediğini ve navlunu tahsil ettiğini, yatın tahliyesi sırasında hasarlı olduğunun gözlemlenmesi üzerine yapılan inceleme yapıldığını, benzer tespitlerin Antalya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/808 D.iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporunda da ifade edildiğini, 01/03/2013 tarihli ekspertiz raporunda hasar tutarının 210.845,27 EURO olarak tespit edildiği, yine yatın tamiri için düzenlenen faturalar ile de zarar miktarının ispatlandığı, Shenrker Arkas ile Byttos Tourism Ltd. Şti. arasında yapılan sulh müzakereleri neticesinde Shenker Arkas’ın bu şirkete 150.000 EURO ödeyerek üçüncü şahıslara karşı talep ve dava haklarını temlik aldığını,
-/-

Shenker Arkas’ın mali sorumluluk sigortacısı olan müvekkili Zurih Sigortanın da halefiyete dayalı olarak bu davayı açtığını ileri sürerek fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydıyla, 392.436,60 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı BSLE PASİFİC gemisi donatanı gemi kaptanı vekili; konişmentoya göre İtalya Cenova Mahkemelerinin yetkili olduğunu, taşıma ilişkisinde taşıyanın güverteye yüklenen eşyanın uğrayabileceği hasar ve zarardan dolayı sorumlu olmayacağına dair konişmentoya şerh koyduğunu, söz konusu şerhin TTK’nın 1151. maddesine uygun olduğunu, müvekkili donatana güvertede taşınan yükteki hasardan dolayı herhangi bir kusur yada ihmalin isnat edilemeyeceğini, davacı tarafından talep edilen hasar miktarının fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Mega Yat Denizcilik Hizmetleri ve Tic. Ltd. Şirketi vekili; yetki şartı olduğunu, davacının aktif husumeti bulunmadığı gibi müvekkilinin de pasif husumetinin bulunmadığını, müvekkilinin forwarder olması dışında taşımaya ilişkin herhangi bir sıfatının bulunmadığını, davalı donatanın taşıyan sıfatıyla sorumlu olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; konşimentonun okunaklı arka yüzü temin edilemediğinden yetki şartının ispat edilemediği, TTK 1178. maddesine göre, taşıyan, navlun sözleşmesinin ifasında, eşyanın yükletilmesi, istifi, elden geçirilmesi, taşınması, korunması, gözetimi ve boşaltılmasında tedbirli bir taşıyıcıdan beklenen dikkat ve özeni göstermekle yükümlü olduğu, TTK 1243. maddesi uyarınca taşıyanın borç ve sorumluluklarının doğrudan ve dolaylı olarak önceden kaldıran veya daraltan bütün kayıt ve şartların geçersiz olduğu, bu sebeple davalıların sorumsuzluk klozuna ilişkin savunmalarına itibar edilmediği, istifin gönderen tarafından yapılan taşımalarda, taşıyanın yüke özen gösterme yükümlülüğü devam ettiğinden bu tür taşımalarda taşıyanın temsilcisi olan kaptanın da yükleme ve istiflemeye nezaret ederek gerekli özeni göstermekle yükümlü olduğu, motor yatın taşınması esnasında geminin güvertesinde yan yatarak hasarlandığı, hasarın, istiflemenin denizcilik kurallarına uygun şekilde yapılmamasından kaynaklandığı, istiflemenin gönderen tarafından yapılması halinde hatalı istiflemeden gönderen sorumlu olsa da TTK 1112. maddesi ve TTK 1178. maddesi gereğince kaptanın donatanı temsilen yükleme ve istifleme nezaret sorumluluğu bulunduğu, olayda, kaptanın bu yükümlülüğünü yerine getirmediği, dolayısıyla yükteki hasardan dolayı gönderen ile birlikte fiili taşıyıcının ve akdi taşıyıcının birlikte sorumlu oldukları, yani aynı oranda kusurlu oldukları, TTK 1191. maddesi gereğince, davalı Mega Yat…Ltd. Şti.nin fiili taşımayı yapan davalı donatan ile birlikte zarardan TTK 1178. maddesi gereğince %50 kusur oranında sorumlu oldukları, davacı tarafından talep edilen zararın TTK 1186. maddesindeki sınırlı sorumluluk hükümlerine göre belirlenen miktar içerisinde kaldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacı vekili ile davalı Mega Yat…Ltd.Şti. vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince tüm dosya kapsamına göre; HMK 353/1.b.1.maddesi uyarınca, davacı vekilinin ve davalı Mega Yat Denizcilik Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ve davalı Mega Yat…Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına, davalı Mega Yat Denizcilik Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından navlun faturası düzenlenip taşıma ücretini tahsil etmesi nedeniyle taşıyıcı sıfatıyla sorumlu ve ayrıca güvertede taşıma nedeniyle bir hasarın oluşması halinde her nekadar konşimentoda sorumsuzluk kaydı var ise de hasarın hatalı yükleme ve taşıma beşiğinin taşımaya uygun olmamasından kaynaklanmış olmasına göre davalı Mega Yat Denizcilik Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, nakliyat sorumluluk sigortacısı olan davacının, sigortalısına ödemiş olduğu hasar bedelinin TTK 1481. maddesi uyarınca halefiyet hükümlerine göre davalılardan tahsili istemine ilişkindir. Davacının sigortalısı …firması olup, tüm dosya kapsamına göre …ile davalı Mega Yat Denizcilik Hiz. ve Tic. Ltd. Şti. arasında alt taşıma ilişkisi kurulmuş, alt taşıyıcı Mega Yat Denizcilik…Ltd. Şti. ise fiili taşımayı diğer davalıya yaptırmıştır. Taşıma Dubai’den Marmaris limanına yapılacak olup, daha sonra varma yeri Antalya limanı olarak değiştirilmiş, motor yatın gemiye yükün ilgilisi tarafından taşınıp istiflendiği, düzenlenen konşimentoya göre taşımaya konu motor yatın geminin güvertesinde taşındığı ve motor yatın üzerine konulduğu beşiğin destek ayaklarının sefere uygun şekilde temin edilmediği, dolayısıyla istifin yükün özelliklerine uygun ve uluslararası standartlara uygun yapılmaması nedeniyle hasar gördüğü, istifleme gönderen tarafından yapılmışsa da taşıyıcının da yüke nezaret yükümlülüğü bulunduğu gerekçesiyle kusur davalılar arasında paylaştırılmış ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Yükleme ve istif kural olarak taşıyıcıya ait olup, 6102 sayılı TTK’nın 1143. maddesi uyarınca, sözleşme, yükleme limanı düzenlemeleri ve bunlar yoksa yerel teamül ile aksi öngörülmüş olmadıkça, eşyanın gemiye kadar taşıma gideri taşıtana, yükleme gideri ise taşıyana aittir. Mahkemece, yükün ilgilisi tarafından taşındığı yönünde gerekçeye yer verilmiş ise de yükün ilgilisi ile kastedilenin hangi taraf olduğu anlaşılamadığı gibi bu tespite nasıl ulaştığına dair somut deliller de açıklanmamıştır. Ayrıca, yükleme ve istifin Straight Line Cargo Services LLC firması tarafından yapıldığı ve bu firmanın davalı donatan Bogazzinin yardımcısı olduğu iddia edilmiş ise de, yükleme limanında taşımaya konu motor yatın kim tarafından gemiye yüklendiği dosya kapsamından tespit edilememiş, yükleme yaptığı iddia edilen Straight Line Cargo Services LLC firmasının tarafların ifa yardımcı olup olmadığı da anlaşılamamıştır. Bu durumda mahkemece, yükleme ve istifi kimin yaptığı tespit edilip Straight Line Cargo Services LLC firmasının da taraflarla arasındaki ilişkinin açıklığa kavuşturulması ve tarafların kusur durumunun buna göre değerlendirilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı gerekçelerle karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.