Karar Metni

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 21. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada … 10. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 14.06.2019 tarih ve 2019/269 E- 2019/499 K. sayılı kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair … Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi’nce verilen 16.07.2020 tarih ve 2019/1014 E- 2020/725 K. sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın müvekkili şirketin % 99,67 oranında hissedarı ve tüzel kişi müdürü olduğunu, idare tüzel kişiliği adına gerçek kişi temsilci olarak görev yapan müdürler kurulu başkanının yerine ana sözleşme ve mevzuat hükümlerine istinaden ticaret sicilinde tescil ve ilandan sonra geçerli olmak üzere temsilci değişikliğine gidildiğini, temsilci değişikliği tescil başvurusunun davalı tarafından hukuka aykırı olarak reddedildiğini ileri sürerek, belediye başkanınca temsilci değişikliğinin hukuka uygun olduğunun tespitine, yapılan tescil talebi doğrultusunda … Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 22.05.2019 tarih ve 26297 sayılı tescil red işleminin iptaline, temsilci değişikliğinin tesciline ve tescilin Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı kurum temsilcisi, Ticaret Bakanlığı’nın 15/05/2019 tarihli genelge ekinde iletilen ve uyulması talimatı verilen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yazısı gereğince belediyenin veya bağlı kuruluşlarının sahip oldukları veya ortağı bulundukları belediye şirketlerinin genel kurulunda belediye ve bağlı kuruluşu temsil edecek kişinin belediye tüzel kişisinin yönetim kurulu üyesi ve müdür olarak seçildiği şirketlerde tüzel kişi tarafından belirlenecek gerçek kişi temsilcinin belirlenmesi hususlarında karar verme yetkisinin belediye meclisinde olduğunun belirtildiğini, TTK hükümleri uyarınca davacının … Büyükşehir Belediyesi tüzel kişiliğini temsil edecek gerçek kişinin yetkili organ kararı ile başvurusunun bulunmadığının tespit edildiğini, TTK ve ticaret sicil yönetmeliği gereğince tescil başvurusu geçici tescil hükmünde olmadığından usule aykırı görülerek reddinin gerektiğini, ticaret sicil müdürlüğünün yasadan doğan zorunlu hasım olduğunu, lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, belediye gelirleri arasında her türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığı sağlanacak gelirlerin sayıldığı, belediyenin kurduğu veya ortak olduğu şirketlerde belediye tüzel kişiliğinin temsil edileceği, belediyeyi oluşturan organların görevlerinin 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda sayıldığı, belediyenin yasal organlarının yasadan doğan ödevlerini yerine getirirken yasal sınırları gözeterek yetkilerini kullandığı, uyuşmazlıkta taraflar arasında davacının dava dışı şirket ortağı olduğunu ve şirket müdürü ve başkanı ataması yaptığına dair bir ihtilaf bulunmadığı, uyuşmazlığın şirket müdürler başkanı olarak atanacak kişinin belirlenmesinde izlenen yolun usulüne uygun olup olmadığına ilişkin olduğu, Belediye Kanunu’nun 18/i bendinde şirket müdürü atama yetkisinin belediye meclisinin yükümlülüğünde bulunmadığının açık bir şekilde düzenlendiği, belediyenin diğer organı olan belediye başkanının yükümlülüklerini düzenleyen 38/p bendinde ise, kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararı gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak hükmünün yer aldığı, anılan maddede belediye başkanına açık bir yetki yüklenmediği, belediye encümeni ve yetkisine yüklenmeyen bir görevin 38/p madde içeriğinden belediye başkanının yükümlülüğünde olduğunun anlaşıldığı, davalının ret gerekçesinin yerinde olmadığı, uyuşmazlığın çözümünde yasa hükümlerinin bulunmaması halinde alt normların sırasıyla uygulama alanının tartışılabileceği, yasal düzenlemenin genelge ile ortadan kaldırılamayacağı, davalının bakanlık genelgesinden önce kanun hükümleri ile bağlı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüne, … Ticaret Sicil Müdürlüğünün tescili ret işleminin iptaline, temsilci değişikliğinin tesciline, tescilin ticaret sicil gazetesinde ilanına karar verilmiştir.
Karara karşı davalı kurum temsilcisi tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İstinaf mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın davacı şirketin % 99,67 oranında hissedarı olduğu ve anılan idarenin davacı şirketin tüzel kişi müdürü olarak da görev yaptığı, anılan idare adına Belediye Başkanınca alınan 21.05.2019 tarihli kararla, idare adına gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapan müdürler kurulu başkanı Kerim Yılmaz’ın görevine son verilerek, yerine …’un atanmasına karar verildiği, davacı yanın söz konusu kararın tescili için davalı kuruma başvurduğu, davalı kurumun anılan kararın belediye meclisince alınması gerektiğinden bahisle tescil istemini reddettiği ve söz konusu kararın iptali istemiyle işbu davanın açıldığı, ilk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verildiği, ilk derece mahkemesince verilen karardan sonra, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca alınan 15.10. 2019 tarihli kararla, belediye adına hareket eden gerçek kişi Kerim Yılmaz’ın görevinin sonlandırılmasına ve …’in yeni temsilci olarak atanmasına karar verildiği ve davacı yanın bu kararın kesin tescili veya TTK’nın 32/4 maddesi uyarınca geçici tescil ve ilanının yapılması hususunda davalı kuruma başvuruda bulunduğu, davalı kurumca kesin tescil başvurusunun reddedildiği ve talep edilen hususun geçici olarak tescil edildiği, davacı yanın bu karardan sonra, geçici tescilin kesin tescile çevrilmesi ve ilanı için … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde dava açtığı ve bu davanın halen derdest olduğu, … Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün geçici tescile ilişkin belgeleri arasında … 30. Noterliği’nin 17.10.2019 tarih 10262 yevmiye numaralı feragat-ibraname-taahhütname-protokol başlıklı belgenin de yer aldığı ve belgenin davacı şirketin genel müdür yardımcısının imzasını havi olduğu, söz konusu belgede, istinaf incelemesine konu … 10. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 14.06.2019 tarih 2019/269 Esas 2019/499 Karar sayılı dosyasında davacı şirket lehine hükmedilen kararın kesinleşmesi beklenmeksizin yeni temsilci atandığı, mahkeme kararının konusuz kaldığı, hukuki yarar bulunmadığı, mahkeme kararı kesinleşmiş olsa dahi tescil başvurusu için … Ticaret Sicil Müdürlüğüne başvurulmayacağı, mahkeme kararının ticaret sicil müdürlüğü tarafından uygulanmadığı iddiasıyla kanun yollarına başvurulmayacağının kabul ve taahhüt edildiği, yukarıda belirtilen geçici tescil işleminden ve bu işleme karşı … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde 2020/14 Esas sayılı davası açıldıktan sonra, davacının bu kez tüzel kişi temsilcisi olan … Büyükşehir Belediyesi adına hareket eden gerçek kişi …’in görevinin sonlandırılması ile tüzel kişi temsilci adına hareket edecek olan …’nun belirlenmesine ilişkin … Büyükşehir Belediye Başkanlığı kararı üzerine davacı tarafından bu hususun kesin tescili veya TTK’nın 32/4 maddesi uyarınca geçici tescil ve ilanının yapılması hususunda davalı … Müdürlüğüne başvurulduğu, anılan başvuru üzerine bu kez davalı tarafından 07.07.2020 tarihinde davacıya kesin tescil başvurusunun reddedildiği, talep edilen hususların geçici tescil edildiği bildirildiği, somut uyuşmazlıkta dava tarihinden önce tüzel kişi müdür … Büyükşehir Belediyesi adına görev yapan Kerim Yılmaz yerine …’un müdürler kurulu başkanı olarak atanmasının tescil ve ilanının talep edildiği, dava tarihinden sonra ise davacı şirket bu kez tüzel kişi temsilcisi olan … Büyükşehir Belediyesi adına hareket eden gerçek kişi Kerim Yılmaz’ın görevinin sonlandırılması ile tüzel kişi temsilci adına hareket edecek olan …’in tescil ve ilanı için başvuruda bulunduğu, bu hale göre, davacının dava ve karar tarihinden sonra tüzel kişi adına hareket edecek gerçek kişiyi değiştirerek, yeni bir irade ortaya koyduğu, değişen bu durum karşısında, hukuki yararın varlığının devam edip etmediğinin tartışılması gerektiği, davanın dinlenilebilmesi için dava açılırken var olan hukuki yararın kararın kesinleşmesine kadar devam etmesi gerektiği, somut olayda davacı yanın dava tarihinde işbu davayı açmakta hukuki yararı var ise de, karar tarihinden sonra işbu dava ile tescili talep edilen davacı şirket müdürler kurulu başkanı tüzel kişi temsilcisi adına hareket eden gerçek kişi dışında başka bir gerçek kişinin kesin tescili veya geçici tescil ve ilanı talep edilmekle, hukuki yararın varlığının sona erdiği gerekçesiyle, davalı kurumun istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, esas hakkında yeniden hüküm tesis edilmek suretiyle, davanın hukuki yarar dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK’nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK’nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.