MahkemeYargıtay 11. Hukuk Dairesi
Esas No 2018 / ****
Karar No 2020 / ****
Karar Tarihi **.07.2020
Karşı OyVar

Karar Metni

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 24/03/2016 gün ve 2015/541 – 2016/188 sayılı kararı onayan Daire’nin 18/09/2018 gün ve 2018/1524 – 2018/5409 sayılı kararı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, dava dışı Cognis Kimya San. ve Tic. A.Ş’nin 22/06/2007 tarihli olağanüstü genel kurul kararı ile kısmen bölündüğünü, anılan kararın ticaret sicilinde tescil ve ilan edildiğini, bu bölünme sonucunda Cognis A.Ş’nin 31/03/2007 tarihli bilançosunda aktif ve pasif itibariyle net 20.457.135,50 TL kayıtlı değer ile yer alan tekstil ve deri kimyasalları üretim işletmesinin müvekkili şirkete ayni sermaye olarak devredilmesine, şirket yönetim kurulunun 12/06/2007 tarihli bölünme sözleşmesinin onaylanmasına karar verildiğini, bölünme yoluyla bölünen şirkete devredilecek gayrimenkuller ve maden hakları gibi tescile bağlı hakların tescil işleminden önce ve bölünme yoluyla kendiliğinden devralan şirkete geçtiğini, Cognis A.Ş.’nin devrettiği gayrimenkullere ilişkin olarak hukuka uygun davranmadığını, bölünme yoluyla müvekkiline devrettiği gayrimenkullerden birini satış göstermek suretiyle devrettiğini oysa bu satışın gerçek bir satış olmadığını, bölünme yoluyla binaları devralan müvekkilinin tapuda kendi üzerine intikal işlemi gerçekleştirilmiş olmamasına rağmen hissesine düşen emlak vergilerini ödemeye başladığını, zira mülkiyetin kısmi bölünme ve bunun ticaret sicilinde tescili yolu ile esasen müvekkiline geçtiğini, davalı şirketin 30.09.2011 tarihinde Cognis A.Ş’ni tüm aktif ve pasifi ile birlikte devraldığını, dava konusu taşınmazın kısmi bölünme yolu ile müvekkiline intikal etmesine rağmen tapuda devir ve tesci işleminin yapılmadığını ileri sürerek, taşınmazın %23,48 oranında tapu hissesinin iptali ile müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davanın reddine dair verilen kararın davacı vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır.
Davacı vekili, bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Dava, şirket bölünme sözleşmesine dayanılarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere davacı vekili, Cognis Kimya San.ve Tic.AŞ’nin 06/07/2007 günlü Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayımlanan Genel Kurul Kararı ile kısmen bölündüğünü, bu bölünme sonucunda Cognis Kimya San.ve Tic.AŞ’nin 31/03/2007 tarihli bilançosunda aktif ve pasif itibariyle net 20.457.135,50 TL kayıtlı değer ile yer alan “tekstil ve deri kimyasalları üretim işletmesinin” Cognis Kimya San.ve Tic.AŞ’nin kısmen bölünmesi ile davacı Pulcra Kimya San.ve Tic. AŞ’ye ayni sermaye olarak devredilmesine, bölünme sözleşmesinin onaylanmasına karar verildiğini, bölünme sözleşmesinin tescil ve ilan edildiğini, bölünen şirkete devredilecek gayrimenkuller ve maden hakları gibi tescile bağlı hakların, tescil işleminden önce ve bölünme yoluyla kendiliğinden devralan şirkete geçtiği için Harçlar Kanunu hükümlerinden muaf olduğunu ve devir harcı ödenmeden yeni malik adına tescil olunabileceğini, kısmi bölünmenin söz konusu olabilmesi için asıldan bölünerek ayrılan birimin bağımsız bir şekilde ayakta durabilecek düzey, kapsam ve kabiliyette, üretim tesisleri, haklar, menkul ve gayrımenkul mallar gibi donanıma sahip olması gerektiğini, ekonomik bütünlük oluşturacak şekilde yapılmayan kısmi bölünmenin bölünme olarak nitelenemeyeceğini, Anonim ve Limited Şirketlerin Kısmi Bölünme İşlemlerinin Usul ve Esaslarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ hükümlerine göre üretim tesisleri ve hizmet işletmelerinin ayni sermaye olarak konulmasında bu faaliyetlerin ifası için gerekli olan unsurların bir bütünlük içinde dikkate alınması gerektiği öngörülerek işletme bütünlüğünün korunmasının esas alındığını, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. maddesi hükmüne göre işletmelerin devrinde işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine, ve teçhizat, alet edevat, taşıtlar, gayrı maddi haklar ile hammadde, mamul, yarı mamul, mallar gibi aktif kıymetler ile pasif kıymetlerin tümünün devredilmesinin zorunlu olduğunu, kısmi bölünme yoluyla devredilecek değerlerin tayini için Gebze 2. AHM’nin 2007/222E. 2007/335K. Sayılı tespit dosyasında yapılan bilirkişi incelemesinde devredilecek net malvarlığı 20.457.135,50 TL olarak tayin olunurken devredilecek aktifler arasında 250.hesap kodunda kayıtlı arazi ve arsalar 396.781,23 TL, 252. hesap kodunda kayıtlı “binalar” ise 3.567.269,73 TL olarak değerlendirildiğini, Cognis Kimya San.ve Tic.AŞ’nin devrettiği gayrimenkullere ilişkin olarak hukuka uygun davranmadığını, İlgili Tebliğ ve KVK hükümleri uyarınca bölünme sözleşmesine konu tüm mamelekin devralan şirket Pulcra Kimya San.ve Tic. AŞ’nin mülkiyetine kendiliğinden geçtiğini, mülkiyetin Pulcra AŞ’ye aktarıldığını gösteren kaydın kurucu değil açıklayıcı olduğunu, bu durumun 252. hesap kodunda yer alan “binalar” için de söz konusu olduğunu, bahse konu binaların ancak üzerinde yer aldığı arz ile birlikte “bina” olarak nitelendirilebileceğinden arsa payları ile birlikte Pulcra Kimya San.ve Tic. AŞ’ye devredildiğinin kabulü gerektiğini ileri sürerek, tapuda Kocaeli İli, Gebze İlçesi, 5030 ada, 1 parselde tamamı davalı adına kayıtlı taşınmazda davacıya kısmi bölünme yoluyla intikal eden ancak tapuda davacı adına devir ve tescil işlemi gerçekleştirilmeyen % 23.48 oranında tapu hissesinin iptaline ve parselde % 23.48 oranındaki tapu hissesinin davacı adına kayıt ve tescil edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili ise davacının bölünme işlemine başlarken dava konusu taşınmazın devrinin imkansız olduğunu baştan itibaren bildiğini, dava konusu taşınmaz hukuken devredilemeyeceğinden en az 49 yıllığına taşınmazda düşük bedelle kiracı olarak bulunmayı kabul ettiğini, dava konusu taşınmazın bulunduğu parselde Cognis, Pulcra ve Henkel firmalarına ait üretim tesisi, ofis, otopark depo ve sair binaların bulunduğunu, parseldeki bu sıkışık, birbiri ile iç içe geçmiş nizamdan dolayı parsel alanının ifraz edilerek ayrı parselasyon yapılması ve dava konusu binanın bağımsız parsele alınmasının hukuken ve fiziken imkansız olduğunu, bu imkansızlık taraflarca başından itibaren bilindiği için mülkiyet devri yerine uzun süreli kira sözleşmesi yapmak suretiyle binanın kullanımının Pulcra Kimya San.ve Tic. AŞ’ye tahsis edildiğini, bilirkişi raporundaki tutarın aslında binanın kullanmaya yönelik finansal değerini ifade ettiğini, kabul edilememekle birlikte davacının adına tescil edilmesini istediği %23,48 oranın da iyiniyetten uzak bir oran olduğunu, tüm parselin alanı 51.378,41 m2 olup dava konusu binanın taban alanının 7.533 m2 olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
6100 sayılı HMK’nun 26. maddesinde hakimin, tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği, duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebileceği hükmü düzenlenmiştir.
Bu itibarla mahkemece, davacı tarafın talebinin paylı mülkiyete ilişkin olduğu nazara alınmaksızın dava konusu alanın, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili Yönetmelik hükümleri gereğince ana taşınmazdan ifrazının mümkün olmadığı dolayısıyla tapu iptali ve tescil koşullarının oluşmadığı, bölünme sözleşmesinin imzalanması ve ticaret sicilde tescil edilmesinin başlı başına tapu iptali ve tescil için yeterli olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmediğinden davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulüyle Dairemizin 18.09.2018 tarih 2018/1524 Esas, 2018/5409 Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak yukarıda anılan gerekçeyle mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

Kararın Sonucuna ve Tam Künye Bilgilerine Erişin

Kararın sonucunu görmek, tam künye bilgileriyle kopyalamak ve PDF olarak indirmek için abone olun veya bir reklam filmi izleyin...